top of page

JOHN DALTON(1766-1844)

John Dalton (6 Eylül 1766 – 27 Temmuz 1844), Ä°ngiliz kimyager, meteorolog ve fizikçi. Modern Atom Teorisi ile ilgili öncü çalışmaları ve renk körlüğü (onun onuruna Daltonizm olarak da bilinir) üzerine araÅŸtırmalarıyla bilinir.Cockermouth, Cumberland yakınlarındaki Eaglesfield köyünde, Dostların Dinî DerneÄŸi üyesi bir ailenin çocuÄŸu olarak doÄŸmuÅŸtur. Babası bir dokumacıydı. 15 yaşında aÄŸabeyi Jonathan ile beraber Kendal yakınlarındaki bir Dostların Dinî DerneÄŸi okuluna gitmeye baÅŸladı. 1790 civarlarında, Dalton hukuk ya da tıp okumayı düşünüyordu. Ancak planları akrabaları tarafından teÅŸvik görmüyordu O yıllarda Ä°ngiliz Muhalifleri’nin Ä°ngiliz üniversitelerinde öğrenim görmesi veya öğretim yapması yasaktı. 1793 baharında, Manchester’a taşınana kadar Kendal’da kalmıştır. John Gough - Dalton’un bilimsel bilgisinin çoÄŸunu borçlu olduÄŸu görme engelli bir filozof ve bilgin – sayesinde Manchester’daki Ä°ngiliz Muhalifi okullardan biri olan New College’da matematik ve doÄŸa felsefesi öğretmenliÄŸine baÅŸladı. Bu pozisyonda, okulun finansal sorunlar nedeniyle istifa edene kadar, yani 1800’e kadar kaldı. Daha sonra yine Manchester’da aynı dallarda özel öğretmenlik yapmaya baÅŸladı. Dalton gençken, onun matematik ve meteoroloji ile ilgilenmesine neden olan, yetkili bir meteorolog ve enstrüman yapımcısı olan, önemli bir Dostların Dinî DerneÄŸi üyesi ve Eaglesfield’lı olan Elihu Robinson’dan oldukça etkilenmiÅŸtir. Kendal’daki yılları boyunca, Gentlemen's and Ladies' Diaries’e birçok konudaki problemlerin çözümüyle ilgili yardımcı olmuÅŸtur. 1787’de bir meteoroloji günlüğü tutmaya baÅŸlamıştır ve 57 yıl boyunca 200.000’den fazla gözlem kaydetmiÅŸtir. Bu sıralarda, George Hadley’in Atmosferik Dolaşım Teorisi’ni (ÅŸimdilerde Hadley Hücresi olarak bilinir) yeniden keÅŸfetmiÅŸtir. Dalton’un yayınlanan ilk eseri, 1793’de yayınlanmış olan, onun sonraki keÅŸiflerinin tohumlarını içeren, Meteorological Observations and Essays’dir (Meteorolojik Gözlemler ve Yazılar). Çalışmalarının orijinalliÄŸine raÄŸmen, diÄŸer akademisyenlerinden az ilgi gördü. Dalton’un yayınlanan ikinci eseri, 1801’de yayınlanmış olan Elements of English Grammar’dir (Ä°ngilizce Dilbilgisinin Temelleri).

ÖNEMLİ BAŞARISI:DALTON ATOM TEORİSİNİ ORTAYA ATTI 1800-1802

bottom of page